środa, 30 maja 2012

Marinizm i koceptyzm.

Marinizmstyl poetycki stosowany często w literaturze barokowej.
Charakteryzowała go efektowna forma utworu, nadużywanie metafor oraz różnorodne chwyty stylistyczne, takie jak: aliteracje, anafory, paradoksy, inwersje, parentezy, hiperbole i tym podobne, by osiągnąć pożądany efekt. Nazwa pochodzi od nazwiska twórcy - Giambattisty Marino.
Główne założenie tej poezji brzmi: "zaskoczyć, zaszokować odbiorcę niezwykłym pomysłem w dziedzinie tematu lub formy"]. Na tej bazie w Hiszpanii i we Włoszech powstał nurt nazywany konceptyzmem, który dążył do budowania wypowiedzi poetyckiej na wyszukanym pomyśle. W zakresie formy stosowano dużą ilość środków stylistycznych (często błahą treść ubierano w wyszukaną formę przesyconą anaforami, antytezami, hiperbolami, paradoksami). W Polsce reprezentowany był głównie przez Jana Andrzeja Morsztyna. Jego naśladowcy, popisujący się niezwykłymi pomysłami osiągali prawdziwą wirtuozerię formy poetyckiej; mariniści, tak jak ich mistrz, pisywali zwykle utwory erotyczne. W epoce baroku, bardzo łatwo mieszano doświadczenia religijne i miłosne; ten sam zabieg dostrzegamy u poetów dwudziestolecia, a przede wszystkim u Bolesława Leśmiana, u którego gwałtowność erotyzmu miesza się z nieograniczoną dobrocią Boga (np. ballada STRÓJ).


Plik:Giambattista Marino.jpg
Twórca marinizmu.



Konceptyzm (wł. concetto – świetny, wyszukany pomysł) – główny
  prąd w poezji baroku, cechujący się dążeniem do nieustannego zadziwiania, zaskakiwania i zaszokowania czytelnika. Koncept to wyszukany, oryginalny i niespodziewany pomysł, na którym oparty jest utwór poetycki, zarówno pod względem budowy jak i treści. Poetykę konceptyzmu można określić mianem poetyki kontrastu. Zamiłowanie do niego zaznaczyło się w doborze skojarzeń, puent czy tropów, takich jak antytezy, oksymorony, paradoksy. Konceptyzm narodził się w literaturze hiszpańskiej i włoskiej. Wśród polskich twórców, oryginalne koncepty stosowali Jan Andrzej Morsztyn (1621 – 1693) oraz Daniel Naborowski (1573 – 1640).


1 komentarz:

  1. http://figury.net.pl/slownik/marinizm
    http://figury.net.pl/slownik/manieryzm
    http://figury.net.pl/slownik/preciosite

    Polecam dla przeczytania kilku poetyckich przykładów manieryzmu

    OdpowiedzUsuń